تاریخ دنیای موسیقی افراد فوق العادهای را در خود جای داده است، افرادی که با نبوغ و موسیقی ماندگارشان دنیا را به مکانی زیباتر تبدیل کرده و تا همیشه در یاد دوستداران موسیقی ماندگار شدند. در این بین نوازندگان پیانو جایگاه ویژهای دارند و برای بسیاری از ما نام های آشنایی هستند. افرادی مانند شوپن، موتزارت و بتهوون. اما بعد از آنها نیز افرادی پا به عرصهی پیانو گذاشتند که در نوع خود بی نظیر بودند. در این مقاله نگاهی داریم به برترینهای نوازندگی پیانو.
10- مایرا هس (1965-1890)
مایرا هس در دوران جنگ جهانی دوم، پیشگام درکنسرتهای روزانهی هنگام ناهار بود. این پیانیست بریتانیایی در ایالات متحده هم محبوبیت زیادی داشت.
علیرغم ظاهر جدی و سخت گیرانهاش (همیشه در کنسرتهایش سیاه میپوشید ) ذکاوت بالایی داشت که در مصاحبههایش مشهود است. آثار ضبط شدهی مایرا نشان دهندهی تفکری عمیق، شفاف و جدیت او در موسیقی است.
9- گلن گولد(1982-1932)
تعداد کمی پیانیست به مانند گلن گولد کانادایی وجود دارد. هوش و تخیلی عجیب و غریب او را به مسیرهایی غیر معمول سوق دادند. پس از شروع چشمگیرش در اجرا، از سکوی اجرا به طور کامل فاصله گرفت و خود را وقف ضبط صدا کرد. گرچه بسیار از هنرمندان آدرنالین اجرای زنده را با هیچ چیز در این دنیا عوض نمیکنند، اما گولد استودیوی ضبط را بهترین مکان برای عرضهی تفکر کمال گرایانهاش از موسیقی میدانست.
شخصیت جذاب او که به خاطر هیپوکندری، صندلی کوتاه پشت پیانو و تفکر التقاطیاش مشهور است، مورد توجه بسیاری از فیلم سازان قرار گرفته است.
8- امیل گیللز(1916-1985)
گیللز صدایی خاص و ارکسترایی داشت که در نوع خودش بسیار کم نظیر بود. شهرتش را زمانی به دست آورد که در مسابقات بین المللی ملکه الیزابت در 1983 برنده شد. اما جنگ برنامههای شغلی او را متوقف کرد. در 1944 اولین نمایش جهانی سونات شماره 8 پروکوفیف را در مسکو برگزار کرد. او اولین هنرمندی بود که مجاز به سفر در غرب بود. گرچه این هنرمند به خاطر نوازندگی آثار برامس و بتهوون معروف شد اما آثار خودش نیز بسیار ارزشمند و ماندگار هستند.
7- دینو لیپاتی(1950-1917)
دنیا خیلی زود یکی از محبوبترین پیانیستهای کلاسیک را از ما گرفت. دینو لیپاتی جوان تنها ۳۳ سال داشت که از دنیا رفت، اما در همان مدت کوتاه، آثاری سرشار از عشقی عمیق را برجای نهاد که زیبایی خالص و سادهای را در خود دارند.
او در بخارست و در خانوادهای اهل موسیقی متولد شد. جرج انسکوی بزرگ پدرخواندهاش بود و در کنار کورتوت تحصیل میکرد. کار او در نوازندگی بسیار پر فراز و نشیب بود. ابتدا جنگ جهانی و بعد از آن بیماری سختی که در نهایت باعث مرگش شد، به او اجازهی تنها 15 سال نوازندگی را دادند.
6- سویاتوسلاو ریختر(1997-1915)
آثار ریختر را میتوان اینگونه توصیف کرد: ادراکی با شکوه در مقیاسی حماسی با تمرکز بر وفاداری به غریزهی آهنگسازی!
او چیزی را که قبلا وجود نداشته به کارش اضافه نمیکد، بلکه آثارش تنها انعکاس نبوغ او هستند. ریختر هیچگاه شوروی را ترک نکرد اما تورهای متعددی در غرب برگزار کرد و میراثی عظیم از آثارش را برای ما برجای گذاشت.
5- آلفرد کورتوت(1962-1877)
کورتوت یکی از بزرگان نوازندگی پیانو، زادهی سوئیس است. این هنرمند بزرگ به خاطر سه گانهی فوق العادهاش با ژاک تیبو(ویولون) و پابلو کاسالز(ویولون سل) معروف است. آثار او دارای سبکی شیوا و روان اند که آنها را افسانهای کرده است.
4- آرتور شنابل(1951-1882)
شنابل در لهستان امروزی متولد و در وین بزرگ شد. او شاگرد استاد بزرگ پیانو لشکتیسکی بود و بعدها به تکنوازی حرفهای تبدیل شد.
در برلین از سال 1925 استاد پیانو بود و در 1933 مجبور به فرار از رژیم نازی شد و به ایالات متحده رفت. نوازندگی شنابل ایده آلی است از عقل، احساس، دقت و استعداد. این هنرمند اولین پیانیستی بود که سیکل کامل 32 سونات پیانوی بتهوون را ضبط کرد.
شنابل به خاطر نوازندگی بی مثالش در آثار کلاسیک شهرت دارد.
3- آرتور روبنشتاین(1982-1887)
ذوق و شوق روبنشتاین برای زندگی کردن و جذابیت فوق العادهای که در شخصیتش یافت میشد، در موسیقی بی نظیرش نیز نفوذ کرده و او را پیانیستی بی بدیل ساخته است.
روبشتاین در لهستان متولد شد و از همان کودکی استعدادش را نشان داد، به طوری که بسیار مورد تحسین یواخیم، ویولونیست معروف قرار گرفت. او در طول جنگ جهانی به امریکا رفت و در 1932 با گذراندن دورهی تمرینی فشردهای، تکنیک خود را ابداع کرد.
روبنشتاین آثار بتهوون را بینظیر می نواخت. آثار ضبط شده از این هنرمند، حاکی از نشاطی مثال زدنی و رویکردی استثنایی در موسیقی میباشند.
2-ولادیمیر هوروویتس(1989-1903)
تنها یک هوروویتس وجود داشت! هنرمندی که در آثارش طیفی از انواع احساسات و زیباییهای موسیقی دیده میشود. طبعی بینظیر که مانندش را دنیا کمتر به خود دید است.
هوروویتس زادهی کیف بود و در 1925 شوروی را ترک کرده و به برلین رفت تا تحصیل کند، اما هیچگاه به وطن باز نگشت و به آمریکا کوچ کرد.
هوروویتس با بحرانهای شخصیتی فراوانی دست و پنجه نرم میکرد و همین مشکلات او را به سمت اعتیاد به داروهای ضد افسردگی سوق دادند.
کمتر کسی را میتوان یافت که اهل موسیقی باشد و با آثار این پیانیست بزرگ تحت تاثیر قرار نگیرد.
1- سرگئی راخمانینوف(1943-1873)
راخمانینوف توسط بسیاری از منتقدان به عنوان بزرگترین پیانیستی که دنیا به خود دیده است شناخته میشود. در روسیه او را جانشین بلامنازع چایکوفسکی میدانند.
راخمانینوف پس از انقلاب 1917 ابتدا به سوئیس و سپس به ایالات متحده رفت. راخمانینوف در آن زمان پیانیستی دوره گرد بود، اما در همان دوران هم ظرفیت زیادی در کار این پیانیست با استعداد دیده میشد.
رکوردهای ضبط شدهی این هنرمند نمونههای کم نظیریاند از لحنی نفیس و چشمههایی عمیق از احساس.
از آثار مشهور این هنرمند بزرگ روس می توان به سمفونی شماره ۲ و۳ و همچنین راپسودی بر اساس تمی از پاگانینی اشاره کرد.
منبع: سایت آموزش آنلاین ماژورین
قبل از پیانو هم نیز سازهای زهی بسیاری وجود داشتند و همینها بودند که منجر به توسعهی سازهایی شدند که ما امروزه میشناسیم. تلاش آدمها برای ساخت سازهایی که با ارتعاش روی سیمهایشان تولید صدا کند، به ماقبل تاریخ بازمیگردد. در دوران باستان برای نواختن، سیمها را بر روی کمان، جعبه و یا کدو نصب میکردند تا به صدای تولید شده قدرت ببخشند!
اما داستان پیانویی که ما امروزه میشناسیمش در سال 1907 در پادوای ایتالیا آغاز شد، در مغازهی هارپسیکورد که متعلق به بارتولومئو کریستوفوری دی فرانچسکو(1731-1655) بود. هارپسیکورد، که میتوان آن را پیانوی اولیه نیز خواند، نسخهای بسیار محدود از لحاظ قابلیت تنظیم شدن در هنگام نواختن بود.
اولین رونماییها از پیانوی ساخته شده توسط کریستوفوردی در 1709، با نام پیانو فورته یا فورته پیانو و در نهایت تنها با نام پیانو شناخته شد. نسخهی اولیهی پیانوی کریستو فوردی در حال حاضر در موزهی هنر متروپولیتانو در نیویورک نگهداری میشود.
بسیاری پیانو را مادر سازها میدانند، چرا که قادر به تولید محدودهای گسترده از اصوات است. به طور معمول پیانو هفت اکتاو دارد و فرکانسهایی درمحدودهی 20 تا 5000 هرتز را تولید میکند.
در این مقاله نگاهی داریم به ساختار و خاستگاه این ساز.
کلیدها:
پیانو 88 کلید سیاه و سفید دارد که 52تای آن سفید و در گام C میباشند. 36 کلید سیاه کوچک نیز بالای کلیدهای سفید جای گرفتهاند.
چکشها :
چکشها به واسطهی مجموعهای از اهرمهای ظریف به کلیدها متصل هستند. مجموعهی اهرمها و چکشها را "عملگر" میگویند. این مجموعه، وظیفه شتاب دادن برخورد چکشها به سیمها را دارد.
پیانوهای دیواری
پیانو دیواری را در اروپا پیانینو میگویند. همچنین پیانو آپرایت نیز نام دیگر این ساز است. پیانینو نسبت به گرند پیانو کم حجمتر و ارزانتر است. سیمها در آن عمودی قرارگرفته و چکشها از جلو به سیمها ضربه وارد میکنند.
پیانو رویال
گرند پیانو یا رویال پیانو، نوعی از پیانو است که در آن سیمها به صورت افقی قرارگرفتهاند و چکشها از زیر به سیمها ضربه وارد میکنند. از این نوع پیانو بیشتر در کنسرتها و ارکسترهای بزرگ استفاده میشود.
پیانو اسپینت
کوتاهترین و ارزانترین نوع پیانوهای دیواری، پیانوهای اسپینت هستند. ارتفاع این پیانو از 90 تا 100 سانتیمتر است. جعبه صدا در این پیانو کوچک بوده و سیستم انتقال نیرو در آن به سادهترین شکل ممکن ساخته شده است.
پیانو کنسول
این پیانو ارتفاعی درحدود 100 تا 110 سانتیمتر دارد. بدنه این ساز بسیار محکم و بادوام است و برای تمرین و آموزش به کار میرود.
پیانو دیجیتال
برخلاف پیانوهای مکانیکی یا آکوستیک که از سیستم چکش و سیم بهره میبرند، این نوع پیانوها از تکنولوژیهای دیجیتال برای تولید اصوات استفاده میکنند. صدای این پیانو با الگوبرداری از صدای پیانو آکوستیک ساخته شده است.
منبع: سایت آموزش آنلاین ماژورین
پیانو در تاریخ موسیقی، چه مدرن و چه کلاسیک، سازی بسیار موثر بوده است. این ساز محبوب و زیبا در ایتالیا و در سال ۱۷۰۰ میلادی ساخته شد. برخی پیانو را تکامل یافتهی ساز هارپسیکورد میدانند. پیانو در طیی سالها تکامل خود به شکلهای مختلفی از جمله پیانو رویال، پیانو دیواری، دیجیتال، هیبریدی و در نهایت کیبورد درآمد. در این مقاله ۱۰ حقیقت جالب را دربارهی این ساز بیان کردیم که شاید نمیدانستید!
۱- کشش سیمها
پیانوها معمولا حدود ۲۲۰ تا ۲۳۰ سیم فلزی دارند که خیلی محکم در کنار هم بسته شدند تا هنگام ضربهی چکش صدا تولید کنند. هر سیم به طور معمول حدود ۱۶۸ پوند فشار را متحمل میشود که باعث میشود کشش بیشتر پیانوهای استاندارد بین ۱۸ تا ۲۰ تن باشد، البته بعضی از پیانوها کشش وحشتناک ۳۰ تنی را هم تحمل میکنند. این حقیقت شگفت انگیز است که باعث میشود کوک کردن پیانوها کار سخت و پیچیدهای بوده و فقط توسط یک متخصص قابل انجام باشد.
۲- پیانوی کهکشانی
پیانوی کهکشانی توسط کمپانیِ سازهای کهکشانی در دبی ساخته شده که تخصصشان ساخت سازههای عجیب و لوکس است. پیانوهای زیادی وجود دارند که مانند اثری هنری هستند، اما این سازه را میتوان خاص ترینشان دانست. پیانوی کهکشانی را با قیمت ۱.۳۶ میلیون دلار میتوان یکی از گرانترین سازهای دنیا خواند. بدنهی این پیانو از ورقهای طلای ۲۴ عیار ساخته شده و دارای درب اتوماتیک و کلیدهای منحنی است.
۳- گرانترین پیانو
این پیانو ساختهی دست هایزمن است و برای اولین بار در المپیک ۲۰۰۸ پکن توسط پیانیست معروف چینی، لانگ لانگ، نواخته شد. این پیانو طراحی زیبا و شفافی دارد و به همین خاطر، به آن پیانوی کریستالی میگویند. این پیانو به قیمت ۳.۲۲ میلیون دلار به فروش رسید و گرانترین پیانوی دنیا نام گرفت.
۴- اولین پیانوی اختراع شده
اولین پیانو در سال ۱۹۰۷ در ایتالیا توسط بارتولومئو دی فرانچسکو کریستوفورتی، که سازندهی معروف سازهارپسیکورد بود، ساخته شد. اولین ساختهی او را "هارپسیکورد با صدای بلند و نرم "میخواندند، این نام البته بعدها به پیانو کوتاه شد. هارپسیکورد تنها صداهایی در حجم و رنجی خاص را تولید میکرد، بنابراین ساخت سازی که به تماس حساس باشد، تحولی عظیم محسوب میشد. اولین پیانویی که اختراع شد بسیار گران بود، به طوریکه خرید آن برای خانوادههای ثروتمند نیز به سادگی امکان پذیر نبود.اولین پیانوها قطعا متفاوت بودند و به خوبی پیانو های امروزی هم نبودند. در قرن نوزده میلادی بود که پیانویی با ظاهررایج امروزی ساخته شد.
۵- پیانوهای دیجیتال
پیانوهای دیجیتال برای نخستین بار در ۱۹۸۰ وارد بازار شدند، اگرچه سازهای الکترونیکی ۶۰ سال قبل از آن وارد دنیای موزیک شده بودند. اولین نمونهی پیانوی دیجیتال در واقع ساز آکوستیکی بود که توسط یک ارتقا دهنده، امکان تقویت صدا را میداد، بسیار هم محبوب بود و هنرمندان مشهوری همچون ری چارلز و دوک الینگتون، آن ساز را مینواختند.
۶- بزرگترین پیانوی دنیا
رکورد دار ساخت بزرگترین پیانو در دنیا، آقای آدریان مان نیوزلندی است. ساخت این پیانوی غول آسا ۴ سال زمان برد، وزن این ساز ۴ تن است و طولش به ۵.۷ متر میرسد. آقای مان ۲۵ ساله بود که موفق به اتمام ساخت این ساز غول پیکر شد.
۷- کوک کردن پیانو
یک پیانوی جدید باید سالی ۴ بار کوک شود که بعدها به ۲ بار در سال کاهش مییابد. همچنین پیانوها اگر در محیط های خیلی مرطوب و یا خیلی خشک نگهداری میشوند، باید کاملا کوک بمانند. پیانوهای دیجیتال نیاز به کوک شدن ندارند، گرچه نگهداری نامناسب از آنها منجر به تاب برداشتن صدایشان میشود.
۸- پیانو ساز زهی است یا کوبهای؟
این موضوع همیشه بحثی داغ در میان موزیسینها بوده است، شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید این ساز را سازی کوبهای میدانند. گرچه پیانو توسط سیمها و در اثر برخورد چکش به آنها نواخته میشود، اما در ارکستر سمفونیک در میان سازهای کوبهای جای دارد.
۹- پیانوهای دیواری از پیانوهای رویال آهسته تر هستند
نواختن پیانوی رویال سریعتر از پیانوهای دیواری است، به این خاطر که پیانوی رویال دارای یک اهرم تکرار است و به نوازنده اجازهی تکرار نت ها حتی وقتیکه کلید کاملا بالا نیامده است را میدهد. اما نواختن نت تکراری در پیانوهای ایستاده نیازمند بالا آمدن کامل کلید است.
۱۰- پیانو، پادشاه سازهای موسیقی
پیانو را پادشاه سازها میدانند، دلیل آن هم اینست که رنج نتهایی که میتوان با پیانو نواخت بسیار وسیع و گسترده است ، از کوتاهترین تا بالاترین نتها با این ساز منحصر بفرد نواخته میشود.همچنین پیانو تنها سازیست که امکان همنوازی و نواختن ملودی به طور همزمان در آن وجود دارد، این دلایل است که پیانو را به سازی کامل و مستقل تبدیل میکند.
منبع: سایت آموزش آنلاین ماژروین